Maria de Jong: ‘Alles! Als familie- en jeugdrechtadvocaat ben ik dagelijks aan het nadenken over de beste oplossing voor een bepaalde gezinssituatie. Een moeder die beweert dat vader hun zoon heeft geslagen en hem verbiedt om nog omgang met vader te hebben. Een moeder die een nieuwe relatie aangaat met iemand die 60 km verderop woont: mogen haar kinderen meeverhuizen?’

Haar collega Anje Slootweg, al sinds 2004 familierechtadvocaat, vult aan: ‘Echtgenoten die al jaren in een bepaald patroon zitten en er beiden diep van overtuigd zijn dat de ander uit is op zijn of haar ondergang. Mensen die bellen dat hun partner wil scheiden en tegen ons zeggen: ‘Maar ik houd nog van haar!’ In zulke gevallen hebben kinderen natuurlijk geen gemakkelijk leven. Zulke conflicten tussen ouders onderling gaan nóóit over de hoofden van kinderen maar er dwars doorheen.’

De Jong: ‘In de meeste dossiers zijn kinderen betrokken, maar het komt zelden voor dat ik de kinderen ontmoet over wie ik soms dagelijks spreek. Toch voel ik me ook de advocaat van het kind: wanneer ruziënde ouders het belang van het kind uit het oog verliezen, is het mijn taak om bij te sturen. Soms treed ik ook op als advocaat van een minderjarige zelf. Het gaat vaak om schrijnende situaties.’

Kunnen kinderen een eigen advocaat in de arm nemen?

‘In sommige situaties hebben kinderen op grond van een wettelijke bepaling recht op een eigen advocaat’, legt De Jong uit. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat wordt verdacht van een ernstig misdrijf of een kind dat in een gesloten instelling voor jeugdhulp wordt geplaatst. Kinderen hebben een advocaat in een dergelijke situatie vaak hard nodig: in de eerste plaats om zo een toegang tot het recht te creëren en een volwaardige discussie met andere partijen aan te gaan en ten tweede om de stem van het kind te laten horen.’

Slootweg: ‘Op dit moment worden zelfs plannen gemaakt voor een ‘gezinsadvocaat’. Iemand die de regiefunctie in echtscheidingszaken heeft. Deze advocaat zou als een ‘casemanager’ te werk moeten gaan en scheidende ouders begeleiden en kijken naar wat ze nodig hebben.’

Wat zie je als je grootste uitdaging in het werk als echtscheidingsadvocaat en jeugdrechtadvocaat?

De Jong: ‘Het ene dossier is complexer dan het andere dossier, maar doorgaans is de grootste uitdaging om een oplossing te vinden (een financiële constructie, of een oplossing voor de omgangsregeling, etc.) waarmee beide partijen tevreden zijn en het gevoel hebben weer vooruit te kunnen.’

Slootweg: ‘Mijn ervaring is toch wel dat naarmate een echtscheidingsprocedure langer duurt, de communicatie verder verzuurt en de kans kleiner wordt dat partijen er onderling uitkomen. De uitdaging is dus om het tempo er in te houden, je eigen cliënt mee te krijgen in het proces en stap voor stap toe te werken naar een eindproduct: bijvoorbeeld een echtscheidingsconvenant waarmee partijen de komende jaren verder kunnen. Of een ouderschapsplan waarin alle wensen een plek hebben en naast elkaar kunnen bestaan.’

De Jong: ‘De route die ik volg is meestal de route van het constructief overleg met de wederpartij. Daar gaat aan vooraf dat ik heel goed probeer na te gaan waaraan mijn cliënt echt behoefte heeft en waar de pijn vooral zit.’

Jullie werken veel samen, wat kun je daarin voor elkaar betekenen?

‘Voordat ik advocaat werd, was ik docent en onderzoeker aan de Universiteit Leiden bij de afdeling Jeugdrecht’, aldus Maria. ‘In veel echtscheidingszaken die zich aandienen, komt kennis van het jeugdrecht goed van pas. Sowieso is het fijn om samen te kunnen sparren over een moeilijk dossier of om bij de ander je verhaal kwijt te kunnen.’

Slootweg: ‘Als familierechtadvocaten overleggen we daarnaast bijna dagelijks met hulpverleners die zijn betrokken bij gezinnen. Goede hulpverlening is cruciaal in een juridische procedure. Met juridisch werk kan altijd maar een deel van het probleem worden opgelost. Hulpverlening is daarnaast nodig.’ De Jong: ‘De gemeente Barneveld is in de afgelopen periode een belangrijke sparringpartner geworden. Zo heeft de gemeente een aantal ‘Gespreksvoerders Jeugd’ in dienst die een belangrijke poortwachtersfunctie vervullen als het gaat om het inzetten van passende jeugdhulp. Op 13 september 2018 doen we vanuit BVD advocaten opnieuw mee aan het symposium ‘Kind en Echtscheiding’ dat voor de tweede keer georganiseerd wordt door het Centrum voor Jeugd en Gezin van de gemeente Barneveld. Zulke samenwerking is heel waardevol. Juist in het belang van het kind!

Anje Slootweg is familierechtadvocaat en mediator, Maria de Jong is familie- en jeugdrechtadvocaat. Beiden zijn verbonden aan BVD advocaten.